Daar is ie dan. De belastingmaatregel
waarmee VVD-staatssecretaris Frans Weekers een eigen accent wil geven aan
het kabinet Rutte I.
Weekers houdt van ronde getallen. Voor de inkomstenbelasting mikt hij op
tarieven van respectievelijk 30 procent (voor het loon tot 18.628 euro), 40
procent (tot 33.436 euro), 40 procent (tot en met 55.694 euro) en 50 procent
(boven 55.694 euro).
Met deze maatregelen zou in de drie hogere schijven het tarief met zo’n 2
procentpunt zakken ten opzichte van het huidige niveau. In de eerste schijf
gaat er drie procentpunt af.
Btw: doet voeding mee?
De staatssecretaris geeft niets cadeau, dus tegenover de lagere tarieven voor
de inkomstenbelasting staat een verhoging van de omzetbelasting btw. Het
lage zesprocentstarief moet vervallen. Behalve voeding worden dan ook de
kapper, boeken, tijdschriften en bioscoopkaartjes duurder.
Weekers doet twee voorzetjes. Een btw-verhoging van twee procentpunt tot acht
procent, zou 1,4 miljard euro opleveren, becijfert Weekers. Een uniform
tarief van 19 procent levert zelfs 9,2 miljard extra inkomsten op. Zo’n
uniform btw-tarief is echter op korte termijn volstrekt onhaalbaar vanwege
het effect op de voedselprijzen.
Donderdagochtend, na de bekendmaking van het belastingplan, reageerde het CDA
onmiddellijk door een veto uit te spreken over verhoging van de btw op
voedsel. Doet voeding niet mee bij de verhoging van het zesprocenttarief,
dan ontbreekt meteen een fors deel van de dekking voor de lagere belasting
op arbeid.
Het Centraal Bureau voor de Levensmiddelenhandel rekende donderdag voor dat
een verhoging van de btw op levensmiddelen met twee procentpunt goed is voor
640 miljoen euro.
Werken stimuleren
De hoofdlijn die het kabinet voor ogen heeft, is prima. Verlaag de belasting
op arbeid en geef fiscale prikkels om (meer) te gaan werken. Een prima keuze
voor de langere termijn, met het oog op de vergrijzing.
Daarbij is het ook aan te bevelen de belastingheffing te vereenvoudigen door
het aantal belastingsoorten te verminderen en te snoeien in de aftrekposten.
Weekers uitwerking van het belastingplan is echter ronduit armetierig. De
belangrijkste reden daarvoor is het taboe op het aanpakken van de
woningmarktsubsidies.
Taboe woningmarkt
Het is de afgelopen jaren al lang en breed in
kaart gebracht door economische studiecommissies. Je bereikt pas echt
iets op de arbeidsmarkt als je naar minder belastingschijven gaat en
substantieel lagere tarieven hanteert - bijvoorbeeld twee schijven, met een
tarief van 25 procent voor de lagere inkomens en 45 procent voor de hogere.
Met correcties van twee tot drie procentpunt, zoals Weekers beoogt, blijft
het rommelen in de marge.
Serieuze verlaging van de tarieven voor de inkomstenbelasting vereist dat
verder wordt gekeken dan de btw. De woningmarkt mag dan geen taboe zijn.
Ofwel: de hypotheekrente-aftrek moet geleidelijk worden afgebouwd, waarbij
het uiteraard ook zinnig is om te kijken naar andere fiscale zaken rond de
eigen woning, zoals de overdrachtsbelasting.
Dit impliceert ook dat één kabinetsperiode niet voldoet. Ingrijpende fiscale
hervorming past niet in een periode van vier jaar, maar omspant zeker twee
decennia. Het kabinet Rutte houdt de oogkleppen liever op.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl